Mới đây, các cơ quan y tế Tây Ban Nha đã xác nhận một trường hợp là người đàn ông lây bệnh sốt xuất huyết từ bạn tình của mình qua đường t.ình d.ục. Đây được coi là trường hợp đầu tiên trên thế giới.
Nhắc đến sốt xuất huyết, ai cũng hình dung là căn bệnh lây lan do muỗi đốt với triệu chứng sốt cao. Xét nghiệm m.áu không phải lúc nào cũng ra bệnh ngay. Xét nghiệm quá sớm khi nồng độ virus Dengue còn thấp hoặc quá muộn khi virus đã thoái lui, đều có thể cho kết quả âm tính giả.
Nếu nghi ngờ sốt xuất huyết, cần xét nghiệm tiểu cầu 3 ngày liên tiếp (ngày thứ 4-5-6). Nếu ngày thứ 4-5 thấp, thứ 6 bắt đầu tăng lên, thì không cần làm nữa. Còn nếu ngày thứ 6, tiểu cầu có xu thế đi xuống, thì ngày thứ 7 xét nghiệm tiếp.
Việt Nam nằm trong vùng dịch tễ của sốt xuất huyết, chính vì vậy gần như năm nào nước ta cũng có dịch bệnh này. Tuy nhiên, trong khi mọi người chỉ nghĩ đến cách phòng bệnh là tránh muỗi đốt, nỗ lực t.iêu d.iệt muỗi thì mới đây, vào ngày 8/11/2019, các cơ quan y tế Tây Ban Nha đã xác nhận một trường hợp là người đàn ông lây bệnh sốt xuất huyết từ bạn tình của mình qua đường t.ình d.ục. Đây được coi là trường hợp đầu tiên trên thế giới.
Ông Susana Jimenez thuộc sở y tế công cộng khu vực Madrid, Tây Ban Nha cho biết, vụ việc liên quan đến một người đàn ông 41 t.uổi đến từ Madrid bị lây bệnh sốt xuất huyết sau khi quan hệ t.ình d.ục với bạn tình đồng giới.
Được biết, người tình đồng tính của người đàn ông này đã nhiễm virus do muỗi đốt trong chuyến đi tới Cuba. Ca nhiễm sốt xuất huyết của bệnh nhân được phát hiện vào tháng 9 và các bác sĩ rất bối rối khi ông không hề đi du lịch đến những nơi mà căn bệnh này đang hoành hành.
Ông Jimenez cho biết: “Khoảng 10 ngày trước đó, đối tác của ông có các triệu chứng giống như ông nhưng nhẹ hơn. Trước đó, anh ta đã đến thăm Cuba và Cộng hòa Dominican”.
Một phân tích về t.inh t.rùng của họ đã được thực hiện và nó tiết lộ rằng họ không chỉ bị sốt xuất huyết mà đó chính xác là cùng một loại virus lưu hành ở Cuba.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), sốt xuất huyết lây truyền chủ yếu bởi muỗi Aedes Aegypti (còn gọi là muỗi vằn). Bệnh phát triển mạnh ở vùng khí hậu nhiệt đới, nơi dân cư đông đúc. Muỗi gây bệnh sinh sản trong các khu vực có nước tù đọng. Bệnh có thể trở nên nguy hiểm khi t.rẻ e.m mắc phải, thậm chí gây t.ử v.ong.
Sốt xuất huyết thường được bắt gặp nhất bởi những người đi du lịch đến vùng khí hậu nóng hơn như Đông Nam Á, Châu Phi, Úc, Caribbean và Nam và Trung Mỹ.
Theo Helino
Điều trị sốt xuất huyết kết hợp Đông Tây y
Sốt xuất huyết Dengue (Dengue haemorrhagic fever) là bệnh truyền nhiễm cấp do virus Dengue gây ra, thường lan thành dịch lớn. Bệnh có đặc điểm lâm sàng là xuất huyết, trụy tim mạch và dễ đưa đến t.ử v.ong nếu điều trị không kịp thời và không đúng mức.
Muỗi vằn Aedes aegypty là trung gian truyền bệnh chính. Đây là loại muỗi sống ở nơi bùn lầy, nước đọng chung quanh nhà, hoặc các nơi ẩm thấp tối tăm. Muỗi cái hút m.áu và truyền bệnh về ban ngày. Sau khi hút m.áu người bệnh muỗi Aedes aegypty cái có thể truyền bệnh ngay. Nếu không có cơ hội truyền bệnh, lượng m.áu đọng lại và siêu vi tiếp tục tồn tại trong ống tiêu hóa và ở tuyến nước bọt của muỗi, chờ đến khi có dịp truyền cho người khác.
Theo y học cổ truyền (YHCT): Bệnh sốt xuất huyết (SXH-D) có biểu hiện lâm sàng được đề cập đến trong phạm trù các chứng lưu hành tính xuất huyết, chứng phát nhiệt, chứng chẩn thuộc ôn bệnh truyền nhiễm của y học cổ truyền. Nguyên nhân do ôn nhiệt dịch độc nhập vào vệ khí và dinh huyết gây bệnh.
Bệnh sốt xuất huyết Dengue có 4 hội chứng lâm sàng chính như: sốt cao, xuất huyết, gan to và trụy mạch.
Phân độ sốt xuất huyết:
SXH-D không sốc:
Độ 1: Sốt, kèm theo các dấu hiệu không đặc hiệu và dấu hiệu dây thắt ( ).
Độ 2: Xuất huyết tự nhiên kèm triệu chứng của độ 1.
SXH-D có sốc:
Độ 3 : Trụy mạch với mạch nhanh, nhẹ, huyết áp giảm hoặc kẹp lại, chi lạnh, bứt rứt.
Độ 4: Trụy tim mạch nặng với mạch và huyết áp không đo được.
Nguyên tắc điều trị của Y học hiện đại:
– Bồi hoàn nhanh chóng và hiệu quả số lượng huyết tương bị mất do thoát mạch bằng các dung dịch điện giải và dung dịch keo.
– Cải thiện nhanh chóng tình trạng rối loạn tuần hoàn.
– Giảm nguy cơ đông m.áu nội mạch rải rác qua việc truyền m.áu nếu có xuất huyết nhiều.
Điều trị sốt xuất huyết Dengue bằng y học cổ truyền:
– Trong bệnh SXH-D, điều trị theo y học cổ truyền chỉ dùng phối hợp với y học hiện đại trong trường hợp không có sốc hoặc giai đoạn phục hồi.
– Trong trường hợp có sốc cần điều trị chủ yếu bằng y học hiện đại, không điều trị bằng y học cổ truyền và theo dõi cẩn thận tránh những biến chứng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng cho bệnh nhân.
Ngân kiều tán
Bệnh ở vệ phận:
– Phép trị: Sơ biểu, thanh nhiệt, giải độc.
– Bài thuốc: Ngân kiều tán (kim ngân hoa 12g, liên kiều 08g, kinh giới 10g, đậu xị 10g, bạc hà 12g, ngưu bàng tử 14g, trúc diệp 16g, cát cánh 10g).
Tỳ khí hư:
– Phép trị: Bổ Tỳ ích khí.
– Bài thuốc: Bát trân thang, bổ trung ích khí thang.
Một số bài thuốc Nam theo phác đồ điều trị sốt xuất huyết độ 1, 2 bằng thuốc y học cổ truyền của Bộ Y tế:
Bài thuốc 1: Lá cúc tần 12g: Hạ sốt. củ sắn dây 20g: Thanh nhiệt (có thể thay bằng lá dâu). Cỏ nhọ nồi 16g: cầm m.áu. Rau má 16g: nhuận gan, thanh nhiệt (có thể thay thế bằng một trong các vị: Khổ qua, dành dành, nhân trần, cúc hoa). Mã đề 16g: Lợi tiểu. Lá tre 16g: hạ sốt, thanh nhiệt. Trắc bá diệp (sao đen) 16g: cầm m.áu. Gừng tươi 3 lát: kích thích tiêu hóa, chống nôn, giải biểu, giải độc.
Bài thuốc 2: Cỏ nhọ nồi (sao vàng) 20g: chỉ huyết, nhuận huyết. Kim ngân hoa 12g: thanh nhiệt, giải độc. Cối xay (sao vàng) 12g: lợi tiểu, hạ sốt, giải độc. Hoa hòe 10g: cầm m.áu. Rễ cỏ tranh 20g: Lợi tiểu, hạ sốt, giải độc. Sài đất 20g: Thanh nhiệt, giải độc. Hạ khô thảo 12g: Lợi tiểu, thanh nhiệt, thanh can hỏa. Gừng tươi 3 lát: Kích thích tiêu hóa, chống nôn, giải biểu, giải độc.
Liên kiều
Phòng ngừa bệnh
Hiện nay sốt xuất huyết chưa có thuốc phòng ngừa. Ở những vùng có sốt xuất huyết hưu hành thường xuyên, việc phòng ngừa được tiến hành như sau:
– Theo dõi sát tất cả trường hợp có sốt trên 380C. Những trường hợp không rõ nguyên nhân nên tiến hành xét nghiệm để xác định nguyên nhân.
– Đối với những trường hợp mắc bệnh, dựa vào phân độ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để xếp độ và có biện pháp theo dõi cũng như điều trị thích hợp.
– Chú ý các biện pháp vệ sinh môi trường:
Phun thuốc diệt muỗi.
Diệt lăng quăng.
Dọn dẹp sạch sẽ các nơi bùn lầy nước đọng, các vật chứa nước cặn.
Ngủ mùng.
BS.CKII. Huỳnh Tấn Vũ
Theo suckhoedoisong
